-
1 periculum
-
2 periculum
perīculum, ī n. [одного корня с experimentum ]1) проба, попытка, опытp. facere alicujus rei C — испытать что-л., познакомиться с чем-л. (на опыте)facere p. in litteris Ter — проверить (чью-либо) образованностьp. facere alicujus C — померяться с кем-л. (силами)2) опасность, рискnumquam p. sine periclo vincĭtur PS — ни одной опасности нельзя преодолеть, не подвергаясь (при этом) опасностиp. Persarum Nep — опасность со стороны персовp. facere alicujus rei L — рисковать сделать что-л. (осмеливаться на что-л.)suo periculo C, Pt etc. — на свой риск (страх)periculo alicujus Ter, C, Cs — с опасностью для кого-л.in periculo versari (или esse) C etc. — находиться в опасностиbono periculo p. facere Ap — ничем, в сущности, не рисковатьp. adire C etc. (obire, subire, suscipere C) или in p. vocari (venire) C — подвергаться опасностиp. conservandae existimationis adire Ap — рисковать своей репутациейp. capitis Ter, C и p. vitae Cs — опасность для жизниp. est (ne) C, Nep — приходится опасаться (как бы не)p. alicui facessere T — вчинить кому-л. иск5) ритор. рискованный оборот, вычурность (p. in enuntiatione Q)6) гибель, разрушение (tremefacta usque ad periculum civitas Eccl)7) обострение, пароксизм (sc. morbi PM) -
3 Benefácta male locáta malefact(a) árbitror
Благодеяния, оказанные недостойному, я считаю злодеяниями.Энний - в цитате у Цицерона, "Об обязанностях", II, 18.ср. Плавт, "Пуниец", 633 - 636:Quantúm bono male fácere. - Qui veró? - SciesMaló si quid bene fácias, benefici(um) ínterit;Bonó si quid male fácias, aetat(em) éxpetít.Злому делать добро так же опасно, Как Доброму зло. - Как это? - Я объясню. Если ты злому делаешь добро, оно пропадает; А если доброму делаешь зло, оно остается на всю жизнь.Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Benefácta male locáta malefact(a) árbitror
-
4 neglego
lēxī, lēctum, ere [ nec + lego ]1)а) не заботиться, забрасывать, относиться беспечно (n. rem familiarem Nep); упускать или отказываться (n. aliquid facere Pl etc.)б) быть равнодушным, допускать ( Armeniam a Parthis occupari Su); смотреть сквозь пальцы, оставлять без внимания, не наказывать, спускать (n. facĭnus, pecuniam captam C; injurias Cs)2)а) пренебрегать, презирать (n. periculum C)n. committere fraudem H — не останавливаться перед совершением преступленияб) не считаться, презирать (deos Sl; leges G) -
5 praesens
I 1. praesēns, entispart. praes. к praesum2. adj.1) лично присутствующий, сам (aliquis p. adest Pl, Ter, Cs etc.)aliquem praesentem laudare C — хвалить кого-л. в его присутствии (в глаза)aliquo praesente C — в чьём-л. присутствии3) близкий, непосредственный ( periculum QC)4) настоящий, теперешний, нынешний, текущий (tempus Cs; bellum Nep); годный на настоящее время ( perfugium C)5) подлинный, самыйin rem praesentem venire C — прибыть на место (происшествия, события или для осмотра предмета судебного разбирательства)6) немедленный ( poena C); срочный, спешный ( decretum L); скоропостижный (mors V etc.)8) быстродействующий, радикальный (medicina Col; venenum Mela, PM; remedium PM); действенный ( auxilium C); сильный ( amor O)9) явный, очевидный, заметный ( insidiae C)10) несущий помощь, милостивый (numina V, H; divi V)11) настойчивый, настоятельный (preces C, Prp)12) решительный, неустрашимый, тж. невозмутимый (animus Ter, C, Sen etc.)13) всегда готовый или способный ( aliquid facere H)14) (ныне) употребительный ( verba AG)II praesēns, entis n. (преим. pl.)настоящее время, текущие дела, нынешние обстоятельства, создавшееся положение C, QC, Qin praesenti C, Nep, L и e praesentibus L — в настоящее время, теперь, при нынешних обстоятельствахin. p. L, T, H и ad p. T, PM, Su — сейчас, для настоящего момента, на данное время -
6 communis
1) общий, то, что есть предметом общей собственности, общности имущественных прав, на основании договора товарищества или других соглашений, nihil interest, cum societate, an sine societ. res inter aliquos communis sit (1. 2 D. 10, 3);comm. pro diviso - pro indiviso (1. 5 § 16 D. 27, 9. l. 5 D. 45, 3);
communi dividundo judicium s. actio (tit. D. 10, 3. C. 3, 37);
in commune conferre, redigere, вносить, возвращать в состав общей наследственной массы, подлежащей разделу, все то, что было получено наследниками от умершего ранее (1. 1 § 11. 16 D. 37, 6);
in commune (= communiter) rem emere (1. 33. 52 § 13 D. 17, 2);
fundus mihi tecum comm. (1. 8 D. 6, 1);
comm. ager meus et tuus (l. 6 § 4 B. 39, 3);
comm. aedes (1. 11 D. 10, 3. 1. 18 § 5 D. 39, 2);
c. hereditas (I. 35 D. 2, 14);
c. servus (1. 5 D. 45, 3);
c. servitus (1. 19 D. 8, 5);
communi dividundo judicium s. actio (tit. D. 10, 3. C. 3, 37);
communiter (adv.) обще, вместе, comm. rem agere, negotium gerere (l. 31. 32 D. 17, 2);
comm. (прот. separatim) uti frui (1. 14 D. 33, 2);
comm. sibi et Titio stipulari, comm. duobus legare (1. 56 pr. D. 45, 1);
comm. rem habere (1. 84 § 13 D. 30);
2) в особ. общий, всеобщий, quaedam naturali jure communia sunt omnium (1. 2 D. 1, 8), comm. usus fluminum public., maris, aeris etc. (1. 24 pr. D. 39, 2. 1. 3 § 1 D. 43, 8);comm. deberi (1. 36 pr. D. 29, 1).
jus omnibus animalibus comm. - jus naturale;
jus comm. omnium hominum-jus gentium (1. 1 § 4. 1. 9 D. 1, 1);
jus comm. (civium Rom.), противоп. privilegium (I. 15 D. 28, 6. 1. 20 pr. D. 29, 1);
jure comm. прот. jur. militari) testamentum facere, heredem scribere posse etc. (1. 11 pr. 1. 25. 34 § 1. 1. 36 § 4. 1. 38 § 1. eod. 1. 7 D. 28, 3. 1. 8 § 4 D. 29, 7);
comm. jus universae cognationis, прот. proprium jus (1. 195 § 2 D. 50, 16);
comm. nomen, прот. proprium n. (1. 233 § 2 eod. 1. 2 § 5 D. 1, 2);
comm. delictum прот. militare d. (I. 1 D. 38, 12);
c. consilium plurium, прот. proprium c. (1. 15 § 2 D. 43, 24);
c. consensus (1. 7 § 19 D. 2, 14), opinio (1. 6 C. 7, 21), utilitas (1. 51 § 2 D. 9, 2), culpa (1. 9 § 1 D. 45, 2), periculum (1. 13 D. 50, 1);
qui comm. causam omnis sui numeri persequitur, прот. procurator in rem suam datus (l. 8 § 2 D. 3, 3); (1. 10 § 4 D, 49, 1): (1. 7 D. 2, 11);
comm. debitores (1. 14 D. 20, 5);
c. pater (1. 9. 12. 13. C. 6, 20), frater (I. 34 § 2 D. 23, 2), filius (1. 25 pr. D. 35, 2);
communiter (adv.) вообще (1. 33 pr. D. 9, 2);
3) иметь что с кем-нибудь общее, быть в связи, plures controversiae nihil sibi communes (I. 21 pr. D. 4, 8);comm. accipiendum, dicendum esse (1. 1 § 5 D. 15, 1. 1. 12 § 1 D. 16, 3), comm. appellari (1. 163 D. 50, 16).
nihil commune habet proprietas cum possessione (1. 12 § 1 D. 41, 2);
4) обыкновенные, comm. аuxilium, прот. extraordinarium aux. (1. 16 pr. D. 4, 4);communiter (adv.) вместе: una communiterve nati (1. 4 § 1 D. 38, 10).
comm. d ies, прот. fasti (1. 2 C. 1, 24);
comm. usurae, прот. nauticum foenus (1. 1 C. 4, 33).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > communis
-
7 praestare
1) оказывать a) вооб. доставлять, давать, praest. causam (1. 2 § 9 D. 2, 11. 1. 46 D. 41, 1);iura (§ 6 I. 1, 12);
immunitatem (1. 5 § 4 D. 50, 6);
vacationem (1. 18 D. 50, 16);
liberationem (1. 46 § 1 D. 46, 3);
arrogandum se praest., соизволять (1. 36 § 1 D. 5, 3);
discere volentibus se praest., сообщать (1. 2 § 35 D. 1, 2);
iure pietatis praest. (давать) alimenta (1. 34 D. 3, 5);
praest. advocationem (1. 6 § 1 D. 3, 1);
defensionem (1. 43 § 2 D. 3, 3);
probationem, доказывать (1. 5 § 1 D. 22, 3);
rationem, давать отчет (1. 67 § 6 D. 23, 2); оказывать: praest. reverentiam (1. 13 D. 2, 4);
obsequium (1. 1 § I D. 38, 2);
fidem (см. s. 2);
b) исполнять, совершать известное действие в пользу верителя (для выражения предмета обязательств римляне употребляли глаголы: dare, facere, praestare (1. 3 pr. D. 44, 7); также делать, давать, предоставлять: quae me ex emto praest. tibi oportet (1. 57 cf. 1. 43 D. 2, 14. 1. 31 pr. D. 19, 1. 1. 11 § 2 eod. 1. 4 § 4 D. 18, 2. 16 § 7 D. 5, 3. 1. 9. 19 § 1 D. 40, 5. 1. 19 § 3 D. 36, 2);
praest. libertatem (1. 33 D. 4, 4. 1. 23 § 1 D. 37, 14. 1. 20. 40 pr. 47 pr. D. 40, 4. 1. 24 § 7. 19 D. 40, 5. 1. 43 D. 40, 12);
cibum, potum etc. (1. 1 § 19 D. 37, 9);
operas (1. 7 § 3. 1. 15 pr. 16 pr. 35 D. 38, 1);
cautionem (1. 1 § 2 D. 7, 9. 1. 65 § 1 D. 36, 1. 1. 1 D. 37, 3);
aestimationem (1. 25 § 10 D. 10, 2. 1. 5 § 3 D. 13, 6. 1. 34 pr. D. 44, 7);
servitutem (1. 20 pr. D. 8, 3);
possessionem (1. 6 pr. D. 44, 3. 1. 17 § 1 D. 6, 1. cf. 1. 2 D. 22, 1);
2) отвечать, ручаться за, еа sola dicta s. promissa admittenda sunt, quaecunque sic dicuntur, ut praestentur, non ut iactentur (1. 19 § 3 D. 21, 1. 1. 66 pr. D. 18, 1. 1. 4 D. 18, 4. 1. 111 D. 35, 1. 1. 6 § 2 D. 9, 3. 1 11 pr. D. 19, 2. I. 1 § 15 D. 43, 16. 1. 149 D. 50, 17);actionem praest. = cedere, mandare (1. 21 § 3 D. 3, 5. 1. 20 § 17 D. 5, 3. 1. 17 § 1. 1. 69 D. 6, 1. 1. 5 pr. D. 14, 1. 1. 1 § 11. 1. 2. 16 D. 16, 3, 1. 45 pr. § 5 D. 17, 1. 1. 31 pr. D. 19, 1. 1. 11 pr. 1. 47. 60 § 2 D. 19, 2. 1. 36 D. 46, 1. 1. 95 § 10 D. 46, 3).
praest. damnum, dolum, culpam, periculum, casum, factum (см.), mortalitatem (1. 40 pr. D. 5, 3. cf. 1. 23 D. 50, 17).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > praestare
См. также в других словарях:
PERICULI sui Judices — eleganter Amm. Marcellino vocantur Praefecti eiusmodi, de quibus sic Iul. Capitolin. in M. Antonino Philos. c. 11. Habuit secum Praefectos, quorum et auctoritate et periculô semper iura dictavit. Ubi sermo est de Praefectis Urbi et Praetorio; a… … Hofmann J. Lexicon universale
espreuve — Espreuve, Tentatio, Periclitatio, Experimentum. Faire son espreuve, Specimen sui facere, B. Mettre en espreuve, Periculum facere … Thresor de la langue françoyse
preuve — I. Preuve, voyez Prouver. II. Preuve, Tentatio, Experimentum. Raison et preuve de quelque chose douteuse, Argumentum. Preuve et audition de tesmoins, Probatio. Amener pour preuve, In argumentum ducere. Je n ameneray point pour preuves ces choses… … Thresor de la langue françoyse
Caria — (Turkish Karya, Ancient Greek, Καρία) was a region of western Anatolia extending along the coast from mid Ionia (Mycale) south to Lycia and east to Phrygia. The Ionian and Dorian Greeks colonized the west of it and joined the Carian population in … Wikipedia
Erwägen — Erwägen, verb. reg. et irreg. act. S. Wägen. 1. * Bewegen; in welcher veralteten Bedeutung eruuegen und iruuagen noch bey dem Notker vorkommen. In etwas engerer Bedeutung mag es hernach mit der Wage abwägen bedeutet haben. Aber auch in diesem… … Grammatisch-kritisches Wörterbuch der Hochdeutschen Mundart
CARIA — nunc Aldinelli, regio minoris Asiae inter Lyciam nunc Mesenteli, et Ioniam Strabo eam a Boreâ Maeandri flumine clausit, ab occidente Icariô, et Myrtoô pelagô, a meridie rhodiensi, ab ortu Lyciis, et aliis gentibus, magnamque Tauri montis partem… … Hofmann J. Lexicon universale
CESSE — nomen fluvii in Ducatu Luxemburgensi, qui non longe a Rupiforti pagum Han sur Lesse praeterfluens, postmodum in profundum et visu horrendum antrum illabitur, in quo paulatim se ita abscondit, ut post medii Germanici miliaris spatium, demum… … Hofmann J. Lexicon universale
NAVIGATIO — Phaedro l. 4. fab. 6. Mortis professio dicta, cum ait: Utinam ne unquam Pelei nemoris iugo Pinus bipenni condidisset Thessala, Nec ad professae mortis audacem viam Fabricâsset Argus opere Palladiô ratem. Cui fert suffragium Iuvenal. Sat. 12. v.… … Hofmann J. Lexicon universale
PIRITHOUS — Ixionis fil. non ex Nube, quemadmodum Centuari, sed ex legitima uxore, famâ Thesei motus, eius fortitudinis periculum facere constituit. Prion armentis ipsi abactis eum in se concitavit: mox Viri virtute compertâ, illi firmissimô amicitiae… … Hofmann J. Lexicon universale
Klug — 1. Ach lasst vns heint nicht klug seyn. – Agricola I, 89; Egenolff, 74a; Gruter, I, 55; Schottel, 1130a. Lat.: Qui addit scientiam, addit dolorem. 2. Allzu klug macht närrisch. – Petri, II, 9; Gaal, 1025. »Das is doch immer may Trust gewast, dass … Deutsches Sprichwörter-Lexikon
Schanze — 1. Eine Schanze geht nach der andern hin. – H. Sachs. 2. Es wart ein ieder seiner schantz. – Franck, II, 62b. 3. Es wird nicht jedem die Schanze gewährt, die er begehrt. – Fischart. 4. Jeder seh auff seine Schantz, eh er sorg vmb eines andern… … Deutsches Sprichwörter-Lexikon